Mobbing nedir ve çeşitleri nelerdir? Mobbing örnekleri
Ofis hastalığı olarak da bilinen mobbing, pek çok kişinin iş hayatında başına gelen bir durumdur. Maalesef günümüzde bir çok kişi mobbing mağduru. “Mobbing” terimi, bir kişiyi taciz etmek, korkutmak, zorbalık yapmak veya rahatsız etmek için işbirliği yapan bir grup kişiyi ifade eder.
Mobbing nedir?
Bir işyerinde mobbing, bir grup çalışanın belirli bir çalışana karşı düşmanca davranışlarda bulunması ve bu çalışanın kendini güvende hissetmesini ve görevlerini yerine getirmesini zorlaştırması durumunda ortaya çıkar. Mobbing İşyerinde, kabaca davranma, taciz, rahatsızlık verme gibi davranışların tümünü kapsar. Çalışan, bu gibi durumlara maruz kaldığı zaman eskisi gibi çalışamaz hale gelir.
Mobbing‘e uğrayan kişiler genel olarak üstleri tarafından maruz kalabilir. Bunun sebebi diğer çalışanların, işyerinde pozisyonuna tehdit olarak algılanmasıdır.
Mobbing’in etkileri nelerdir?
Mobbing, mağdurların moralini ve iş performansını önemli ölçüde etkileyebilir. Yönetim mobbing olaylarını ele almak için hiçbir şey yapmadığında ve bu davranışın devam etmesine ve büyümesine izin verdiğinde etki daha da yoğun olabiliyor. Mobbing’in mağdur üzerindeki etkilerinden bazıları şunlardır:
- Günlük görevlerine odaklanamama
- Meslektaşlardan yoğun izolasyon hissi ve niyetlerine karşı güvensizlik
- Artan kaygı ve stres
- Promosyonlardan ve diğer fırsatlardan mahrum edilmek
- Zorbalık yapan taraflar için görevlerin yerine getirilmesi
- Görevlerinden istifa etmek (genellikle işverene gerçek nedeni bildirmeden).
Mobbing çeşitleri nelerdir?
1. Dikey Mobbing
Bu tür taciz, mağdurunkinden daha düşük hiyerarşik bir konumda bulunan, yani çalışanın yöneticiyi taciz eden bir kişi veya gruptan gelir.
2. Yatay Mobbing
Çok yaygın olan bir diğer mobbing türü de aynı seviyedeki çalışanlar arasındadır. Rekabet konusunda birbirlerine karşı uygulayan psikolojik şiddettir.
Mobbing örnekleri
Bazı mobbing örnekleri bunlardır;
- İşyerinde bir çalışana veya belirli bir gruba söylenti yaymak.
- Konuşurken sözünün yarıda kesilmesi.
- Verilen işin daha da zorlaştırılması.
- Çalışana lakap takılması.
- Diğer çalışanların yanında küçük düşürülmesi.
- Çalışanın görmezden gelinmesi.
- Sürekli suçlanması ve eleştirilmesi.
- Yaptığı işin küçümsenmesi.
- Yaptığı işler dışında başka işler verilmesi.
- Sözlü veya yazılı tehdit edilmesi.
Yargıtay’ın açıklamasına göre Mobbing
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2016/8155 sayılı kararına göre, mobbing davranışının suçlaması kabul edilebilmesi için bazı durumların olması gerekir.
- Çalışana karışı yapılan taciz, psikolojik taciz olmalı.
- Çalışanın özgüvenini ve özsaygısını kaybettirmesine neden oluyor ise.
- Sürekli olarak sistematik bir şekilde tekrarlanıyorsa.
- Uzun bir zamandan beri yapılıyorsa.
- İşçinin buna karşı bir silahı yoksa, varsa bile kullanmamalıdır.
Mobbing mağdurları ne yapmalı?
Mobbing davranışa maruz kalan çalışanların yapması gereken bazı şeyler;
- Alo 170 numaralı hattı aramaları,
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına danışılmalı,
- TBMM,
- Anayasa Mahkemesi,
- Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER),
- Kamu Görevlileri Etik Kurulu,
- Kamu Denetçiliği Kurumu,
- Türkiye İnsan Hakları Kurumu
- İl, İlçe İnsan Hakları Kurumları’na başvurabilirler.