Otonom nedir?
Otonom, bir sistemin bireysel olarak hareket edebilme yeteneğidir ve bağımsız ve otonom kelimelerinin sözlük anlamlarına karşılık gelir. Örneğin otomatik şanzımanlı bir arabada hız değişimi, sürücünün vites değiştirmesine gerek kalmadan bağımsız bir fonksiyondur. Benzer şekilde evin, otomatik termostatın evin sıcaklığını otomatik olarak düzenlediği otonom bir işlevi vardır. Bu örneklerde görüldüğü gibi otonom sistemler kendilerine verilen görevleri otomatik olarak yerine getirebilmektedir.
Otonom Araç Nedir?
Robot araba olarak da bilinen otonom araç, sürücüsüz, çevresini tanıyan ve çok az insan müdahalesiyle veya hiç insan müdahalesi olmadan hareket eden bir otomobil türüdür. Otonom araçlar, içerdikleri otomatik kontrol sistemleri sayesinde sürücüsüz olarak yolu, trafiği ve çevreyi tanıyan, sürücü müdahalesi olmadan hareket edebilen otomobillerdir. Otonom araçlar; kamera, sensör, radar, LIDAR, küresel konumlandırma sistemi, odometri, bilgisayarlı görüş ve çeşitli yazılım teknikleri gibi teknolojileri kullanarak etraflarındaki nesneleri tespit edebiliyor. Otonom araçlar, yapay zeka yöntemleriyle kullanılan donanım elemanlarından elde edilen bilgilerin toplanmasıyla elde ediliyor. Halihazırda günlük seyahat ve ulaşımda kullanılan bu teknoloji, otomotiv dünyasının geleceği hakkında önemli ipuçları veriyor.
Otonom Araçlar Nasıl Çalışır?
Otonom araçlar, otomatik kontrol sistemleri sayesinde yollarda, trafik durumlarında ve çevre koşullarında insan faktörü olmadan hareket edebilen otomobillerdir.
Otonom araçlar, tekerleklere yerleştirilen ultrasonik sensörler sayesinde fren yapan ve park eden araçların yerlerini tespit ederek otomatik kontrol gerçekleştiriyor. Böylece sensörden merkezi bilgisayar sistemine iletilen bu bilgi, araçların direksiyon, yavaşlama ve hızlanma gibi hassas ve hızlı hareket etmesini sağlar. Sistemin temelini yazılım oluşturuyor ve artık günlük hayatta yerini alan yapay zeka kavramı, sürücüsüz otomobillerde de başrol oynuyor. Yapay zekanın verileri taramasını ve analiz etmesini sağlayan cihazlar arasında kameralar ve sensörler bulunur. Ultrasonik sensörler insan kulağının algılayamayacağı ses dalgaları yayabilir ve ses dalgalarına dayalı olarak mesafeyi ölçebilir. Kameralarla çalışan bu mekanizma, yol üzerindeki tabelaları, yayaları, tüm canlı ve cansız nesneleri tespit ediyor. Elbette böylesine kusursuz bir tasarımın hata payı da çok küçük ve sürücüye bambaşka bir deneyim sunan bu araçlarda güvenlik her zaman üst seviyede.
Otonom Araçlarda Sorumluluk
Elbette her teknolojik gelişmenin etik ve sorumlu bir tarafı vardır. Otonom araçlardan kim sorumlu?
Otonom araçlarda ilk üç seviyede sürüşten sürücünün sorumlu olduğu kabul ediliyor. Çünkü bu zamanlarda kontrol kuralları var. Üçüncü ve dördüncü seviyede aracın otomatik sürüş modundaki sistemi; diğer durumlarda sürücü sorumludur. Beşinci seviyede araç tamamen otonom olduğundan sürüşten de sistem sorumlu oluyor. Farklı düzeylerde özerk yönetimden kimin sorumlu olduğunu bilirseniz, zarardan kimin sorumlu olduğunu tespit etmenin daha kolay olacağını belirtmek gerekir.